Deliverance (1972)

Mahkemeler, yargı ve hukuk, adaletli midir yoksa yasaları mı izlerler? Mahkemelerin verdiği kararlar adil midir yoksa yasalarca doğru olarak belirlenmiş kararı vermek için bazen adil olmaktan saptıkları olur mu? Ya da iyi bir ebeveyn, vergisini ödeyen bir vatandaş, ülkesini-devletini seven ve faydalı olacak bir insan günün birinde öfkeyle ya da nefs-i müdafaa için ya da yanlışlıkla birisinin ölümüne neden olursa, o insana nasıl "adil" bir ceza verilir? Deliverance (1972) bu tip soruları sorgulatıyor bize.

Dört şehirli erkek arkadaş, sonuna baraj inşa edildiği için 1-2 yıl içinde yok olacak bir nehirde kano ile gezintiye çıkarlar. Nehrin civarında, İngilizcede Hillbilly yani köylü, dağ insanı diye tercüme edebileceğimiz insanlar yaşamaktadır. Bu "köylülerle" şehirlilerin birbirinden birçok yönden çok farklı olduğu vurgulanıyor filmin başlarında. Bo dört arkadaş, iki kanoyla yola çıkarlar. Öndeki kanodakiler, bir ara kıyıya çıkarlar. Kıyıya çıktıklarında, birinde silah olan iki tane köylü bunlara sataşır. Hatta silah zoruyla birisine de tecavüz ederler. İkinciye tecavüz edeceklerken, diğer kanodaki iki kişi olaya dahil olur. Biri, bu köylülerden birini öldürür, diğeri kaçar. Ya teslim olacaklar ya da cesedi ortadan kaldıracaklardır. Sadece bir tanesi teslim olmaya meyillidir, o da başına hiçbir şey gelmemiş olan karakterdir. Tecavüze uğrayan karakter, katil olan karakter ve arkadaşının tecavüzüne şahit olmuş ve tecavüze uğramasına ramak kalan karakter ise cesedi gömelim der.

İşte filmin esas meselesi, yaklaşık 10 dakika süren bir sahneyle, tam bu noktada başlıyor. Adalet nedir? Yasalar, aynı zamanda adaleti de sağlar mı? Bir insan, her durumda, vicdanının sesini mi dinlemelidir?

'72 yapımı olmasına rağmen, hala tartışılabilecek ve bir çözüme ulaşmamış konuları içermesi, filmin güncelliğini korumasını sağlıyor. Bu sebeple bence bulduğunuzda izlemeniz gereken bir film.


(Bu filmin bir benzeri de 2008 yılında Sıcak ismiyle Türk sineması olarak da çekilmiştir.)

İlker AVCI

25 Kasım 2012